Polarisatiefilter / Gegradueerd grijsfilter
Soms sta je op een plek op de wereld waar een situatie is met heel veel contrast en met prachtig helder water, zoals ik meemaakte bij Lago di Braies. Gelukkig was ik voorbereid en had ik mijn statief en mijn filterset meegenomen.
Op deze plek zorgen de bergen voor schaduw en liggen de bergen in de verte meer in de zon. Daarnaast ligt er direct onder het wateropvlak een prachtige tak die ik graag goed in beeld wil hebben.
Wanneer ik deze foto zonder filters schiet dan ziet de foto er zo uit.
De foto oogt erg flets, vooral in de achtergrond en de aandacht gaat te veel naar het lichte vlak op het water. Natuurlijk kun je hier in de nabewerking nog best wat aan doen, maar je kunt er ter plekke zeker ook mee aan de slag. Het effect van een polarisatiefilter kun je namelijk niet in de nabewerking nabootsen.
Een polarisatiefilter heeft als eigenschap de kleuren intenser te maken en de spiegeling te verminderen. Ik heb een circulair polarisatiefilter op mijn objectief gedraaid. Een circulair polarisatiefilter kun je draaien totdat je het optimale effect hebt bereikt. Het optimale effect bereik je wanneer de zon in een hoek van 90 graden op je onderwerp staat. Hier was daar geen sprake van, maar ik had wel een zeer duidelijk effect. Zie onderstaande foto:
De voorgrond heeft veel meer detail, je kijkt veel beter door het toch al ontzettend heldere water heen dan op de eerste foto. Bovendien komen de kleuren mooier over.
Echter zijn de bergen op de achtergrond nog steeds erg flets. Om dit te verbeteren heb ik een gegradueerd ND4 filter voor mijn lens gezet.
Bovenstaande foto is mét polarisatie en met gegradueerd grijsfilter, ND4 geschoten.
Een gegradueerd grijsfilter ziet er zo uit: plaatje rechts.
Wanneer je dit stukje glas/resin voor je lens zet (je hebt hiervoor een filtersysteem nodig) dan blijft de onderkant van je foto “normaal” belicht, de bovenkant wordt donkerder gemaakt door het donkere deel van het glas. Daardoor wordt het grote contrast tussen de lucht (of in dit geval tevens de bergen) en de voorgrond enigszins opgeheven.
Het effect hiervan is geweldig mooi. De bergen komen veel duidelijk over nu. Ook in Lightroom kun je een gegradueerd filter gebruiken waarmee je dit enigszins terug kunt halen, maar wanneer er echt overbelichte delen in de lucht zitten dan houdt het qua nabewerking echt op.
Ik heb ook nog even een voorbeeld gemaakt van een foto waarbij wel een gegradueerd grijsfilter is gebruikt maar geen polarisatiefilter. In dat geval zag de foto er zo uit:
De bergen zijn nu wel duidelijk, alleen is de spiegeling in de voorgrond terug.
We hebben nu ontdekt dat je door filters te gebruiken je flinke verbeteringen kunt maken in landschapsfotografie.
Maar persoonlijk vind ik dat een foto nooit klaar is wanneer deze uit de camera komt.
Foto 1 was het eindresultaat van de foto rechtstreeks uit de camera mét polarisatiefilter en mét gegradueerd grijsfilter. Ik vind de rechterkant nog wat te donker en de kleuren mogen best nog wat intenser. Ik heb de foto daarom nog even door Lightroom gehaald voor de finishing touch. En dit is het eindresultaat geworden:
Nice toch… hoe ver je gaat in de nabewerking dat bepaal je uiteraard helemaal zelf. Iedereen heeft andere grenzen en een eigen stijl. Niets is fout, zolang je er zelf maar blij mee bent. Ik word zelf erg vrolijk van deze foto, omdat hij nu aardig weergeeft wat ik op deze plek met mijn eigen ogen zag. En dat is altijd het doel wat ik heb wanneer ik een foto schiet. Het is zeker niet de bedoeling dat een locatie bijna onherkenbaar wordt door nabewerking. Het is eerder zo dat de foto die je maakt bijna nooit recht doet aan de pracht die je met eigen ogen ziet. En het gebruik van filters en een stukje nabewerking kunnen daar heel goed bij helpen.
Good luck!!
N.B. Wanneer je geen filters hebt of wanneer je geen rechte lijn als horizon hebt (zoals hier dus eigenlijk), dan heb je altijd een andere optie voor een goed belichte foto in de vorm van HDR fotografie. Dit zal ik in een andere blog toelichten.